Ένα βασικό μέρος του ορειβατικού εξοπλισμού είναι το αδιάβροχο. Είναι πολύ σημαντικό να παραμείνουμε στεγνοί κατά τη διάρκεια της πεζοπορίας ή της ορειβασίας ώστε να μην κρυώσουμε. Η επιλογή του σωστού αδιάβροχου jacket είναι υπόθεση που χρήζει μελέτης μιας και υπάρχουν πολλά χαρακτηριστικά που πρέπει να λάβει κάποιος υπόψιν. Το αδιάβροχο που θα επιλέξετε εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό και από τη δραστηριότητα που θα κάνετε.

Είδη ρούχων για τη βροχή

Κάθε μπουφάν που θα φορέσουμε προσφέρει σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό κάποια προστασία από τη βροχή. Το να κατανοήσουμε την ακριβή ορολογία είναι πολύ σημαντικό για να κάνουμε τη σωστή τελική επιλογή.

Αδιάβροχο (waterproof) και Υδρόφοβο (water-resistant)

  • Αδιάβροχο / διαπνέον: η αδιαβροχότητα που προσφέρουν είναι αρκετή ώστε να μη βραχείτε από τη βροχή ενώ ταυτόχρονο βγάζουν και τον ιδρώτα έξω από το ύφασμα. Είναι ιδανικά για όσους σκοπεύουν να κάνουν έντονη σωματική δραστηριότητα.
  • Υδρόφοβο: Μπορεί να μας κρατήσει στεγνούς σε μια ελαφριά βροχή για λίγο. Αν δούμε πως ο ιδρώτας μας μαζεύεται ή στάζει από το εσωτερικό τότε σίγουρα κάτι δεν πάει καλά.
  • Αδιάβροχο / μη διαπνέον: Σκεφτείτε ένα πόντσο ή το κλασσικό πλαστικό αδιάβροχο. Είναι ιδανικό για όταν θέλουμε να παραμείνουμε στεγνοί όσο δεν κινούμαστε. Προσφέρουν πολύ καλή αδιαβροχοποίηση όμως σε περίπτωση σωματικής δραστηριότητας θα μουσκέψουμε από τον ιδρώτα μας!

Αντιανεμικό (windproof) και ανθεκτικό στον αέρα (wind-resistant)

  • Αντιανεμικό: κάθε αδιάβροχη μεμβράνη είναι και αντιανεμική. Είναι κάτι λογικό μιας και η μεμβράνη που σταματάει τη βροχή σταματάει και τον αέρα. Θα βρείτε επίσης αρκετά μπουφάν τα οποία είναι υδρόφοβα και διαθέτουν αντιανεμική τεχνολογία.
  • Ανθεκτικό στον αέρα: Είναι συνήθως ένα απλό ελαφρύ μπουφάν το οποίο χωράει πολλές φορές την τσέπη μας. Ιδανικό για να μας προστατέψει από έναν ελαφρύ αέρα όμως σίγουρα δεν θα είναι αποτελεσματικό σε μια καταιγίδα.

3 σε 1 Τζάκετ

Συνδυάζει συνήθως αδιάβροχο με φλις ή κάποια άλλη μόνωση. Το εσωτερικό πιάνεται, τις περισσότερες φορές, με φερμουάρ πάνω στην αδιάβροχη μεμβράνη δίνοντας έτσι τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν και χωριστά.

Προστατευτικά υφάσματα (shell)

Παρότι συνήθως αναφέρετε σε τζάκετ αφορά και παντελόνια ή πόντσο. Έχει να κάνει περισσότερο με το είδος του υφάσματος παρά με το στυλ του ρούχου. Κατανοώντας την παρακάτω ορολογία θα μπορέσετε να επιλέξετε σωστά τον τρόπο που θέλετε να προστατευτείτε από τις καιρικές συνθήκες.

Hard shell:Ένας εναλλακτικός όρος για τον αδιάβροχο/διαπνέον εξοπλισμό. Όπως υπονοεί και το όνομα τα υφάσματα είναι σχετικά σκληρά σε σχέση με τα soft shell. Εδώ δεν υπάρχει κάποια μόνωση οπότε αυτή προέρχεται μόνο από τα ρούχα που φοράτε από κάτω.

Soft shell: Εδώ η υδρόφοβη επίστρωση συνοδεύεται με μια υδροφοβική. Σκοπός είναι ένα μόνο κομμάτι ρούχου να έχει διπλή χρήση. Ως αποτέλεσμα έχουμε μεγαλύτερη διαπνοή και μικρότερη προστασία από τη βροχή, τον αέρα και το κρύο. Είναι ιδανικά για απαιτητική άσκηση που μας ενδιαφέρει να φεύγει εύκολα ο ιδρώτας. Πολλά soft shell είναι από μαλακά υφάσματα τα οποία μαζεύονται εύκολα κάτι που δε συμβαίνει με τα hard shell.

Hybrid shell (υβριδικά): Κάτω από αυτή την ορολογία θα βρούμε μια πληθώρα υφασμάτων. Σε ένα συνδυασμό soft με hard shell θα βρούμε αδιάβροχα και αντιανεμικά υφάσματα στο πάνω μέρος και μπροστά ενώ πιο διαπνέοντα και μαλακά στο πλάι, πίσω και κάτω από τα μανίκια. Ή μπορείτε να βρείτε το κλασσικό soft ή hard shell με κάποιες επιπλέον επιστρώσεις.

Insulated shell (μονωμένο): Συνήθως η μόνωση είναι από κάποιο συνθετικό υλικό ή πούπουλο. Τα περισσότερα μπουφάν ή βέστες αυτού του είδους έχουν κάποιο υδρόφοβο/διαπνέον υλικό. Αν το τζάκετ έχει και κάποια αδιάβροχη/διαπνέουσα μεμβράνη τότε η προστασία είναι ακόμα καλύτερη. Για να θεωρηθεί πλήρως αδιάβροχο θα πρέπει να έχουν αδιαβροχοποιηθεί και οι ραφές.

Διαπνοή και γιατί της δίνουμε τόση σημασία

Η διαπνοή είναι αυτή που παίζει το σημαντικό ρόλο σε ένα αδιάβροχο. Κανένας δε θέλει να βρίσκεται σε ένα ρούχο μουσκεμένο από τον ιδρώτα του. Αυτό που εννοούμε με τη διαπνοή είναι "μεταφορά της υγρασίας". Ο λόγος που μεταφέρεται ο ιδρώτας μέσα από μια μεμβράνη γίνεται εν μέρη επειδή ο θερμός υγρός αέρας στο εσωτερικό έλκεται από τον κρύο και πιο ξηρό αέρα που επικρατεί έξω από τη μεμβράνη. Η αποδοτικότητα αυτής της μεταφοράς μας κάνει να νιώθουμε είτε στεγνοί είτε υγροί... Επί πολλές δεκαετίες όλες οι εταιρίες προσπαθούν να φτιάξουν τη μεμβράνη που θα μας κρατήσει πιο στεγνούς. Η πιο γνωστή είναι η Gore-Tex® αλλά πλέον δεν αποτελεί τη μοναδική επιλογή. Οι μεμβράνες σήμερα σίγουρα έχουν καλύτερη διαπνοή από τις πιο παλιές όμως δεν υπάρχει πρότυπο τεστ το οποίο να μας δίνει κάποια ένδειξη.

 Τεχνολογίες αδιαβροχοποίησης και διαπνοής

Βασικό κομμάτι του αδιάβροχου υφάσματος είναι μια επίστρωση ή μεμβράνη που έχει την τεχνολογία να σταματάει τη βροχή και παράλληλα να βγάζει τον ιδρώτα προς τα έξω. Μιας και η μεμβράνη αυτή είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη βρίσκεται πάνω σε ένα προστατευτικό ύφασμα για να δημιουργήσει μια φλοίδα. Κάθε αδιάβροχο ρούχο κατασκευάζεται είτε με συνεννόηση κατά φύλλα (laminate) είτε μέσω επίστρωσης (coating).

Ας δούμε λίγο τις διαφορές των δύο μεθόδων

  Laminate Coating
Σκεφτείτε το ως Ταπετσαρία κολλημένη σε τοίχο Μπογιά απλωμένη σε τοίχο
Κατασκευασμένο από Πολυουρεθάνιο (PU), εκτεταμένο πολύ-τέτρα-φθόριο-αιθυλένιο (ePTFE) ή μια μεμβράνη πολυεστέρα Παραλλαγές πολυουρεθανίου (PU)
Αδιαβροχότητα: άριστη καλή
Διαπνοή: άριστη καλή
Αντοχή: άριστη καλή
Βάρος: Ελαφρύ Πανάλαφρο έως ελαφρύ
Τιμή: Υψηλή Χαμηλή

Μεμβράνες αδιαβροχοποίησης

Σήμερα θα βρούμε μια μεγάλη ποικιλία από μεμβράνες αδιαβροχοποίησης, οι πιο γνωστές είναι:

GORE-TEX® μια από τις πιο γνωστές μεμβράνες και πρωτοπόρος της βιομηχανίας αδιαβροχοποίησης η οποία έφερε πραγματική επανάσταση από το 1969 που ξεκίνησε να κατασκευάζεται. Για πολλούς η μόνη επιλογή είναι goretex μιας και είναι ανθεκτική, αδιάβροχη, αντιανεμική και υψηλής διαπνοής.

eVent® αποδίδει πολύ καλά σε συνθήκες υψηλής υγρασίας όπου η διαπνοή είναι δύσκολη. Επιτρέπει στον ιδρώτα να απομακρύνεται εύκολα χωρίς το ρούχο να γίνεται υπερβολικά ζεστό ή υγρό από μέσα.

Dryvent™ κατασκευάζεται από τη NorthFace και είναι πλήρως αδιάβροχη, αντιανεμική και διαπνέουσα. Το εξωτερικό έχει μια επίστρωση που απωθεί το νερό το οποίο βοηθάει να μη σχηματίζονται σταγόνες και ταυτόχρονα απομακρύνει την υγρασία.

Pertex® Shield χρησιμοποιεί ένα μείγμα από τεχνικά εξελιγμένα υφάσματα με διαπνέουσα αδιάβροχη επικάλυψη με μικροπόρους. Έχοντας ως στόχο την ανθεκτικότητα συνδυάζει προστασία από τον αέρα και τη βροχή με διαπνοή.

Ανθεκτικό απωθητικό νερού - Durable water repellent (DWR)

Τα περισσότερα αδιάβροχα ρούχα έχουν μια επίστρωση DWR, που πρακτικά σημαίνει πως το νερό δεν απορροφάται καθόλου, βρίσκεται πάνω στο ύφασμα με τη μορφή σταγόνας και απομακρύνεται από το ύφασμα. Η σωστή συντήρηση αυτής της στρώσης είναι σημαντική αν θέλουμε το αδιάβροχό μας να κάνει τα μαγικά του. Αν η επίστρωση αυτή χαλάσει ή το ύφασμα που βρίσκεται στην επιφάνεια του ρούχου αρχίζει να μουσκεύει. Το ύφασμα ακόμα θα διατηρεί την αδιάβροχότητά του όμως δεν θα απομακρύνει τις σταγόνες με αποτέλεσμα αυτές να μουσκεύουν το ύφασμα και να μειώνεται η διαπνοή.

Οι πλέον φιλικές προς το περιβάλλον DWR επιστρώσεις καταστρέφονται πιο γρήγορα από τις παλιές για αυτό και η σωστή και τακτική τους συντήρηση είναι απαραίτητη.

Οι βαθμοί DWR καθορίζονται από το ποσοστό το νερού που δεν κολλάει σε αυτό μετά από ένα απλό τεστ ψεκασμού. Έτσι αν ο βαθμός DWR είναι 80 αυτό σημαίνει πως το 80% του υφάσματος δεν είχε νερό μετά από το τεστ. Ο δεύτερος αριθμός είναι μετά από πόσα πλυσίματα το ύφασμα συνεχίζει να έχει τις αρχικές του ιδιότητες. Έτσι αν δούμε τους αριθμούς 90/20 αυτό σημαίνει πως μετά από 20 πλυσίματα το ύφασμα συνεχίζει να έχει το 90% της επιφάνειάς του ακάλυπτο από νερό.

  • 80 βαθμοί/10 πλυσίματα - το ελάχιστο που πρέπει να έχει ένα ύφασμα για να θεωρηθεί DWR
  • 80 βαθμοί/20 πλυσίματα - είναι η συνηθισμένη βαθμολογία για ένα υδρόφοβο ρούχο
  • 80 βαθμοί/50 πλυσίματα - Άριστη ικανότητα απώθησης νερού την οποία έχουν είτε πολύ ακριβά αδιάβροχα είτε ρούχα που δεν έχουν μεμβράνη αδιαβροχοποίησης και βασίζονται μόνο στη DWR μεμβράνη.

 

Βαθμοί αδιαβροχοποίησης

Κάθε αξιόπιστο αδιάβροχο θα πρέπει να αναγράφει το βαθμό αδιαβροχοποίησης ο οποίος καθορίζεται από ένα τεστ. Κατά τη διάρκεια του τεστ το ύφασμα τοποθετείτε κάτω από μια στήλη νερού διαμέτρου 2,54εκ (1 ίντσα). Γίνεται παρατήρηση για 24 ώρες και καταγράφονται τα εκατοστά του νερού που το ύφασμα απωθεί πριν μουσκέψει. Το ύψος του νερού κατά το οποίο το ύφασμα μουσκεύει μετριέται σε χιλιοστά (mm), πχ. 5,000mm σημαίνει πως μπορεί να αντέξει 5,000 χιλ νερού σε 24 ώρες.

Βαθμός αδιαβροχοποίησης
Αδιαβροχότητα Συνθήκες
<5,000mm Καθόλου / λίγη Ελαφριά βροχή ή στεγνό χιόνι χωρίς αέρα
6,000-
10,000mm
Αδιάβροχο κάτω από ελαφριά πίεση Ελαφριά βροχή ή μεσαία χιονόπτωση με λίγο αέρα
11,000-
15,000mm
Αδιάβροχο εκτός αν υπάρχει υψηλή πίεση Μέτρια βροχόπτωση ή χιονόπτωση με λίγο αέρα
16,000-
20,000mm
Αδιάβροχο κάτω από υψηλή πίεση Δυνατή βροχόπτωση, υγρό χιόνι με αέρα
>20,000mm Αδιάβροχο κάτω από υψηλή πίεση Δυνατή βροχόπτωση ή χιονόπτωση με δυνατό αέρα

 

Στρώσεις αδιαβροχοποίησης

Όταν πάμε να αγοράσουμε ένα αδιάβροχο πάνω του συνήθως αναγράφεται ένας από τους παρακάτω τρεις αριθμούς: 2 layers, 2.5 layers ή 3 layrs. Για να δούμε όμως τι σημαίνουν αυτοί. Καταρχάς πρέπει να γνωρίζουμε πως η μεμβράνη ή η επίστρωση του αδιάβροχου βρίσκεται μεταξύ άλλων στρώσεων για προστασία. Η εξωτερική στρώση είναι ανθεκτική στη φθορά και απωθεί το νερό ενώ η εσωτερική προστατεύει από τη λιπαρότητα του δέρματος και τη φθορά.

2 - στρώσεις: Η μεμβράνη ή η επίστρωση εφαρμόζεται κάτω από μια στρώση υφάσματος και δημιουργεί ένα ενιαίο κομμάτι. Μια "χαλαρή" στρώση προστίθεται στο εσωτερικό για προστασία. Αυτό τον τύπο θα τον βρούμε σε οικονομικά αδιάβροχα τζάκετ.

2.5 - στρώσεις: Και σε αυτόν τον τύπο το εξωτερικό αποτελείται από μια πανάλαφρη αλλά ανθεκτική στρώση Η δεύτερη στρώση είναι ένα φύλλο (laminate) πολυουρεθανίου το οποίο εφαρμόζεται μέσα από την πρώτη στρώση. Η μυστηριώδης μισή στρώση γίνεται με ψεκασμό ή τύπωμα και μπαίνει πάνω από τη δεύτερη. Παρότι αυτού του τύπου τα αδιάβροχα δεν έχουν την διαπνοή και την ανθεκτικότητα των άλλων είναι συνήθως ελαφρύτερα και πιο οικονομικά.

3 - στρώσεις: Εδώ δεν έχουμε κάποια επίστρωση. Η μεμβράνη βρίσκεται στριμωγμένη ανάμεσα σε μια τραχιά μεμβράνη και μια εσωτερική φόδρα. Είναι η πιο ανθεκτική και διαπνέουσα κατασκευή για σκληρές καταστάσεις οι οποίες συνοδεύονται και από το ανάλογα υψηλό κόστος.

  2-στρώσεις 2.5-στρώσεις 3-στρώσεις
Αδιαβροχότητα Καλή Καλή Άριστη
Διαπνοή Καλή Καλή Άριστη
Ανθεκτικότητα Αρκετά καλή Καλή Άριστη
Βάρος Μεσαίο Πανάλαφρο έως  πολύ ελαφρύ Πολύ ελαφρύ
Τιμή Μεσαία Χαμηλή Υψηλή

 

Χαρακτηριστικά αδιάβροχου τζάκετ

Αν και η τεχνολογία των υλικών που χρησιμοποιούνται για τη αδιαβροχοποίηση παίζει το σημαντικότερο ρόλο στον καθορισμό της τιμής κάποια κατασκευαστικά χαρακτηριστικά είναι επίσης σημαντικά. Τζάκετ με πολλά χαρκατηριστικά είναι συνήθως πιο ακριβά ενώ παίζουν ρόλο και στο τελικό βάρος του.

Ραφές

Η κατασκευή ενός τζάκετ απαιτεί αρκετές ραφές για αυτό για να είναι εντελώς αδιάβροχο όλες οι ραφές θα πρέπει να είναι πλήρως αδιαβροχοποιημένες. Αυτό γίνεται είτε με θερμοκόλληση είτε με ταινία. Οι θερμοκολλημένες ραφές είναι πιο ελαφριές όμως και αρκετά πιο ακριβές. Αντίθετα οι ραφές στεγανοποιημένες με ταινία είναι πιο οικονομικές. Για να είναι πλήρως αδιαφροχοποιημένο το τζάκετ σας προσέξτε όλες οι ραφές να έχουν αδιαβροχοποίσηση και όχι μόνο αυτές στην κουκούλα και τους ώμους.

Φερμουάρ

Τα φερμουάρ αποτελούν μια από τις κύριες εισόδους νερού στο τζάκετ μας. Για να μη συμβεί αυτό το φερμουάρ πρέπει να έχει από κάτω ένα προστατευτικό από καουτσούκ ή ένα "κάλυμμα καταιγίδας". Υπάρχουν και φερμουάρ με επίστρωση όμως το ανεβοκατέβασμά τους δεν είναι τόσο εύκολο ενώ χρειάζονται προστατευτικό κάλυμμα.

Κουκούλα

Ο σχεδιασμός της κουκούλας παίζει σημαντικό ρόλο στο πόσο στεγνοί μένουμε για αυτό οι περισσότερες έχουν γείσο ενώ στο πλάι και το πίσω μέρος μπορούμε να προσαρμόσουμε το μέγεθος. Επίσης πολλές κουκούλες μπορούν να αφαιρεθούν ή να μαζευτούν στο κολάρο.

 Αεραγωγοί

Ακόμα και το πιο καλό αδιάβροχο μπουφάν χρειάζεται μια βοήθεια για να τα βγάλει πέρα με τον ιδρώτα σε "δύσκολες" καταστάσεις για αυτό και οι αεραγωγοί κάτω από τις μασχάλες είναι απαραίτητοι.

Ρυθμιστές μεγέθους

Εκτός από την προσαρμογή που μπορεί να κάνουμε στην κουκούλα πολλά τζάκετ έχουν κορδόνι και στο κάτω μέρος το οποίο μπορούμε να σφίξουμε. Τα τεχνικά τζάκετ διαθέτουν και τρόπους προσαρμογής στον καρπό, όπως βέλκρο. Κλείνοντας και σφίγγοντας αυτούς τους ρυθμιστές μπορούμε να εμποδίσουμε τον αέρα και τη βροχή να μπούνε στο εσωτερικό.

Τσέπες

Οι τσέπες, ιδιαίτερα αυτές που έχουν αδιάβροχο φερμουάρ, αυξάνουν το κόστος. Στα περισσότερα τζάκετ θα βρούμε δύο τσέπες στο πλάι, μια στο στήθος και μια εσωτερική. Όμως ανάλογα με το μοντέλο θα υπάρχουν λιγότερες ή περισσότερες τσέπες.