Η επιλογή της σωστής σκηνής για την δραστηριότητα που κάνουμε είναι μια σημαντική υπόθεση. Η σκηνή θα μας φιλοξενήσει για τις επόμενες μέρες ή ακόμα και βδομάδες, αν επιλέξουμε να κάνουμε κάποια μεγάλη ορειβατική διάσχιση. Πριν αγοράσουμε μια σκηνή πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας κάποια βασικά πράγματα:

Βάρος

Καθώς περνάνε τα χρόνια και τα υλικά εξελίσσονται το βάρος της σκηνής ολοένα και μειώνεται με ταυτόχρονη συνήθως αύξηση της τιμής. Παρότι μπορεί να μας φαίνεται πως μια πιο βαριά σκηνή θα είναι και πιο ανθεκτική συνήθως δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Ο καλύτερος δείκτης για την ανθεκτικότητα της σκηνής δεν είναι άλλος από την εποχηκότητά της. Το τελικό βάρος της σκηνής που θα φορτωθούμε στην πλάτη μας εξαρτάται από το εάν θέλουμε να πάρουμε μαζί μας όλα όσα περιείχε η συσκευασία όταν αγοράσαμε τη σκηνή όπως οδηγίες, θήκες, πασαλάκια κ.α. Επιπλέον υπάρχουν πολύ ελαφριές σκηνές οι οποίες ζυγίζουν λιγότερο από 500γρ ανά άτομο. Συνήθως σε αυτές ο χώρος που αντιστοιχεί σε κάθε άτομο είναι λίγος και δεν έχουν ανέσεις όπως θήκες/τσέπες ή μεγάλο προθάλαμο.

Χωρητικότητα

Οι περισσότερες ορειβατικές σκηνές έχουν χωρητικότητα από 1 - 4 άτομα. Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες διαστάσεις για το πόσο χώρο καταλαμβάνει ένα άτομο οπότε οι προδιαγραφές διαφέρουν από εταιρεία σε εταιρεία.

Εποχικότητα

Σκηνή 3 εποχών

Αποτελεί την πιο δημοφιλή επιλογή για άνοιξη, καλοκαίρι και φθινόπωρο φυσικά όταν οι συνθήκες δεν είναι ακραίες. Είναι ελαφριές και αν της στήσετε σωστά μπορούν να αντέξουν ελαφριά βροχόπτωση και αέρα. Με την προσθήκη ενός αδιάβροχου καλύμματος μπορούν να ανταπεξέλθουν σε μεγάλες βροχοπτώσεις και ελαφριά χιονόπτωση. Σε καμία όμως περίπτωση δεν είναι κατάλληλη επιλογή για καταιγίδες, δυνατούς ανέμους ή μεγάλη χιονόπτωση. Κύρια χαρακτηριστικά:

• Δίχτυ σε μεγάλο μέρος για καλό αερισμό της σκηνής
• Περισσότερος χώρος στο εσωτερικό
• Λίγες μπανέλες και ελαφριά υφάσματα για μικρό βάρος

Σκηνή 3-4 ή 3+ εποχών

Οι σκηνές αυτές είναι κατάλληλες για κατασκήνωση νωρίς το καλοκαίρι αλλά και αργά το φθινόπωρο, όπου μπορούν να υπάρξουν μεσαίου βαθμού χιονοπτώσεις. Είναι μια καλή επιλογή για όσους κινούνται σε μεγάλα υψόμετρα και μπορεί να βρεθούν εκτεθειμένοι σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες. Σε σύγκριση με τις σκηνές 3 εποχών έχουμε:

• Επιπλέον μπανέλες για καλύτερη στήριξη
• Λιγότερα διχτάκια για συγκράτηση της θερμότητας
• Περισσότερος εσωτερικός χώρος

Σκηνή 4 εποχών

Οι σκηνές αυτές είναι κατασκευασμένες έτσι ώστε να αντέχουν σε δυνατούς ανέμους και μεγάλες ποσότητες χιονιού, όμως δεν έχουν τόσο καλό εξαερισμό. Σε σχέση με τις 3+ εποχών έχουν:

• Περισσότερες μπανέλες και πιο βαριά υλικά
• Στρογγυλεμένο θόλο που μπορεί να αντέξει καλύτερα δυνατούς ανέμους και δεν μαζεύει εύκολα μεγάλες ποσότητες χιονιού
• εξωτερικό κάλυμμα που φτάνει χαμηλά κοντά στο έδαφος

Άνεση διαμονής

Παραδοσιακά οι ορειβατικές σκηνές ήταν εργονομικές για να έχουν το μικρότερο δυνατό βάρος, με αποτέλεσμα ο χώρος να μην είναι αρκετός και άνετος. Η χρήση νέων πιο ελαφριών υλικών έφερε την επανάσταση και έτσι κατασκευάστηκαν μοντέλα με χαμηλό βάρος και άνεση χώρου. Εκτός από τον εσωτερικό χώρο κάποια άλλα επιθυμητά χαρακτηριστικά είναι η θέση και ο αριθμός από τις πόρτες, ο εξαερισμός και οι εξωτερικοί χώροι.

• Εσωτερικός χώρος: για να καταλάβετε αν ο αξιοποιήσιμος εσωτερικός χώρος είναι επαρκής μπορείτε να στήσετε τη σκηνή στο μαγαζί και απλά να δείτε πως είναι μέσα. Σε περίπτωση που ψωνίζεται διαδικτυακά κοιτάξτε την κλίση των τοιχωμάτων. Εάν είναι μεγάλη τότε ο εσωτερικός χώρος θα είναι λιγότερος σε σχέση με μια σκηνή που έχει μικρότερη κλίση.
• Διαστάσεις: Το μήκος και το πλάτος της σκηνής μας δίνουν μια γενική εικόνα για τον διαθέσιμο χώρο. Για εξοικονόμηση βάρους πολλές σκηνές είναι πιο στενές στη θέση που μπαίνει το κεφάλι και τα πόδια. Το εμβαδόν της βάσης της σκηνής είναι ένα καλό μέτρο σύγκρισης μεταξύ των σκηνών δεν αποτελεί όμως αξιόπιστο μέγεθος για τον αξιοποιήσιμο χώρο στο εσωτερικό.
• Μέγιστο ύψος: Σε γενικές γραμμές όσο μεγαλύτερο είναι το μέγιστο ύψος τόσο περισσότερος χώρος υπάρχει στο εσωτερικό. Όμως μιας και μετριέται σε ένα συγκεκριμένο σημείο δεν μπορεί πάντα να δώσει ακριβείς πληροφορίες.
• 
  Σχήμα τοιχωμάτων: όσο πιο κάθετα είναι τα τοιχώματα τόσο περισσότερος εσωτερικός χώρος υπάρχει.
  
  
• Χρώμα εξωτερικού καλύμματος: ανοιχτά και έντονα χρώματα επιτρέπουν να μπει περισσότερο φως κάνοντας το εσωτερικό πιο φωτεινό και συνάμα πιο μεγάλο.
• Πόρτες: Η επιλογή μιας σκηνής με μία πόρτα σίγουρα μειώνει το βάρος της όμως περισσότερες πόρτες σε μια σκηνή προσφέρουν μεγαλύτερη άνεση και καλύτερο εξαερισμό.
• Προθάλαμος: προσφέρει απαραίτητο χώρο για την αποθήκευση παπουτσιών και άλλου εξοπλισμού χωρίς να προσθέτει μεγάλο επιπλέον βάρος στη σκηνή.
• Εξαερισμός: ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία μιας σκηνής είναι ο καλός και σωστός εξαερισμός για να αποτρέπει τον σχηματισμό υγρασίας στο εσωτερικό. Θα πρέπει να υπάρχει δίχτυ σε παράθυρα και πόρτες το οποίο όμως να κλείνει σε περίπτωση κρύου. Σε πολλές σκηνές υπάρχει εξαερισμός στο εξωτερικό κάλυμμα τον οποίο μπορούμε να έχουμε είτε κλειστό είτε ανοιχτό.

Άλλα χαρακτηριστικά μιας σκηνής

• Κόμβοι για τις μπανέλες: πλέον πολλές σκηνές διαθέτουν ειδικούς κόμβους στους οποίους μπαίνουν οι μπανέλες στα σημεία διασταύρωσης. Οι κόμβοι αυτοί προσθέτουν σταθερότητα.
  
  
• Κλιπάκια μπανέλας: με αυτά συνδέεται ο θόλος της σκηνής με την μπανέλα. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται καλύτερη ροή του αέρα και μειώνεται η υγροποίηση των υδρατμών. Σε πολλές σκηνές για μεγαλύτερη σταθερότητα οι μπανέλες μπαίνουν σε ειδικές θήκες (sleeves) που υπάρχουν στο κάλυμμα. Σε αυτή την περίπτωση το στήσιμο της σκηνής απαιτεί περισσότερο χρόνο και δεν είναι τόσο καλή η κυκλοφορία του αέρα, προσδίδουν όμως σταθερότητα.
• Κωδικοποίηση με χρώμα: Με τον τρόπο αυτό αναγνωρίζουμε εύκολα και γρήγορα που πρέπει να μπει η κάθε μπανέλα στη σκηνή.

Υλικά κατασκευής

Οι ορειβατικές σκηνές χρησιμοποιούν ελαφριές και ανθεκτικές μπανέλες από αλουμίνιο. Επίσης πλέον τα πασσαλάκια είναι από αλουμίνιο για μικρότερο βάρος. Όσον αφορά τα υλικά του θόλου της σκηνής είναι από εξειδικευμένα συνθετικά υλικά, όπως νάιλον και πολυεστέρα. 

Σχήμα σκηνής

Υπάρχουν πολλές παραλλαγές στα σχέδια και σχήματα των σκηνών, όμως όλα εμπίπτουν σε δύο βασικές κατηγορίες: 

• Igloo/Γεωδετικές. Οι πιο δημοφιλείς κατηγορίες σήμερα μιας και προσφέρουν άπλετο χώρο καταλαμβάνοντας μικρό εμβαδόν. Οι περισσότερες δεν χρειάζονται κάρφωμα στο έδαφος. Συνήθως είναι πιο βαριές από τις τριγωνικές
• Τριγωνικές. Είναι μικρότερες από τις igloo και προσφέρουν λιγότερο εσωτερικό χώρο. Για να στηθούν πρέπει να καρφωθούν στο έδαφος κάτι που είναι δύσκολο αν το έδαφος είναι σκληρό. Είναι όμως πιο ελαφριές και πιο ανθεκτικές στους δυνατούς ανέμους.

Εκτός από τα χαρακτηριστικά που αναφέραμε υπάρχουν και κάποια άλλα που καλό θα ήταν να τα λάβουμε υπόψιν πριν προχωρήσουμε στην αγορά μιας σκηνής.

Ανεξάρτητα ή μη στεκόμενη σκηνή

Η ελεύθερη ή ανεξάρτητα στεκόμενη σκηνή δεν χρειάζεται να καρφωθεί στο έδαφος με πασσαλάκια για να στηθεί. Μπορούμε να την χρησιμοποιήσουμε και σε μέρος που δεν έχει χώμα. Το ότι δεν είναι απαραίτητα τα πασσαλάκια δεν σημαίνει πως δεν πρέπει να τα χρησιμοποιήσουμε μιας και προσδίδουν αντοχή και σταθερότητα στη σκηνή. Αντίθετα η μη ανεξάρτητη σκηνή πρέπει να καρφωθεί στο έδαφος για να στηθεί και να αποκτήσει το σχήμα της. Συνήθως είναι ελαφρύτερες και μικρότερες από τις ελεύθερες.

Ένα ή δύο πανιά

Στις σκηνές με ένα πανί υπάρχει μόνο ένα εξωτερικό κάλυμμα το οποίο είναι αδιάβροχο/διαπνέων. Οι σκηνές αυτές είναι πιο ελαφριές και πιο εύκολες στο στήσιμο όμως έχουν προβλήματα με την υγροποίηση των υδρατμών, για αυτό αν τις προτιμήσετε επιλέξτε μοντέλο με καλό εξαερισμό. Οι σκηνές με δύο πανιά έχουν ένα εσωτερικό πανί, συνήθως από δίχτυ και ένα εξωτερικό κάλυμμα για αδιαβροχοποίηση. Είναι συνήθως πιο οικονομικές, πιο στεγνές και έχουν καλύτερο εξαερισμό.

Χώροι αποθήκευσης

Στο εσωτερικό τους οι σκηνές έχουν χώρους αποθήκευσης οι οποίοι μπορεί να είναι είτε σαν τσέπες στα πλαϊνά ή ραφάκι στο πάνω μέρος. Επίσης μπορεί να υπάρχουν πιαστράκια για να κρεμάσετε διάφορα αντικείμενα. Φυσικά όσες περισσότερες ανέσεις έχει η σκηνή τόσο μεγαλύτερο βάρος θα έχει τελικά.

Σκοινιά εγκατάστασης (guylines)

Τεντώνουν τη σκηνή και προσφέρουν επιπλέον σταθερότητα σε περίπτωση δυνατού αέρα αλλά και καλύτερο εξαερισμό.

Πάτωμα

Το κάτω μέρος της σκηνής μας πρέπει να είναι από ανθεκτικό αδιάβροχο πλαστικό ώστε να μας προστατέψει από την υγρασία. Πρέπει να καλύπτει όχι μόνο τη βάση αλλά και τα πλαϊνά της σκηνής για σωστή προστασία από το νερό.

Πηγές

https://www.rei.com/learn/expert-advice/backpacking-tent.html

https://www.backpacker.com/gear/tent-buying-guide

http://peakhigh.co.za/tips/hiking-tips/mountain-hiking-tents/

https://www.lightgear.gr/blog/pos-na-epileksete-mia-skhnh/