Σκεφτείτε την ακόλουθη κατάσταση, έξω κάνει κρύο βρίσκεστε στον υπνόσακό σας ή σε ένα καταφύγιο και θέλετε να ζεσταθείτε λιγάκι... Φυσικά όλους μας έχουν παροτρύνει να πιούμε ένα τσιπουράκι ή κάποιο άλλο αλκοολούχο ποτό για να ζεσταθούμε. Όμως όλο αυτό είναι μύθος ή πραγματικότητα;

Ίσως ένα από τα πιο γνωστά παραδείγματα είναι οι σκύλοι Αγίου Βερνάρδου που κυκλοφορούσαν στις Άλπεις με ένα μικρό βαρελάκι μπράντυ στο κολάρο τους, το οποίο έδιναν σε όποιον το είχε ανάγκη για να ζεσταθεί. Όμως μήπως αυτή η πρακτική έκανε περισσότερο κακό παρά καλό;

Τύμφη: μια από τις επιβλητικότερες και πιο άγριες οροσειρές της Ελλάδας. Ανάμεσα από τα ασβεστολιθικά πετρώματα σχηματίζονται βάραθρα και σπηλαιοβάραθρα καθιστώντας την περιοχή έναν επίγειο παράδεισο για τους σπηλαιολόγους. Όμως ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή... αρχίζοντας με το τι ακριβώς είναι τα βάραθρα. Δεν είναι τίποτε άλλο από κατακόρυφους ή σχεδόν κατακόρυφους αγωγούς στους οποίους η πρόσβαση γίνεται με σκοινιά ή ανεμόσκαλα. Ενώ τα σπηλαιβάραθρα παρουσιάζουν τόσο κατακόρυφα όσο και οριζόντια τμήματα. 

 Εικόνα 1. Πλευρικές μορένες στην Τύμφη ανάμεσα στην Γκουρα και το Τσιουμάκο.Κείμενο-Φωτογραφίες: Άρης Λεονταρίτης, Γεωργία Κανελλοπούλου

Πίνδος. Οκτώβρης, 30.000 χρόνια πριν από σήμερα. Το χιόνι πέφτει απαλά και σκεπάζει σιγά-σιγά τις πλαγιές του βουνού. Σε κάποια σημεία το περσινό χιόνι παραμένει συσσωρευμένο σε κοιλάδες και κοιλότητες καθώς ο αδύναμος ήλιος του καλοκαιριού για ακόμη μια χρονιά δεν κατάφερε να το λιώσει. Ακόμη και το πιο ζεστό μεσημέρι του Ιουλίου η θερμοκρασία είναι μόλις 18 βαθμοί. Τα χρόνια περνούν και τα αλλεπάλληλα στρώματα χιονιού μεταμορφώνονται σε ένα σκληρό στρώμα πάγου, το οποίο συνεχώς βαραίνει και επεκτείνεται. Οι εσωτερικές δυνάμεις που αναπτύσσονται από τη βαρύτητα είναι τεράστιες. Ο πάγος στα χαμηλότερα στρώματα γίνεται ελαστικός ενώ η ασφυκτική πίεση κοντά στην επιφάνεια του εδάφους προσφέρει στον εφαπτόμενο πάγο την ενέργεια που χρειάζεται για να λιώσει. Ένας συνδυασμός φαινομένων ολίσθησης (με τη βοήθεια του νερού μεταξύ εδάφους- πάγου), ερπυσμού (λόγω της ελαστικότητας των χαμηλότερων στρωμάτων) και θραύσης (στην επιφάνεια του πάγου) δίνουν ζωή στον μέχρι τώρα άψυχο γαλανό πάγο. Γίνεται ένα επιβλητικό, αργοκίνητο ποτάμι που σαρώνει τα πάντα στο πέρασμά του. Ένας παγετώνας. Καθώς τα χρόνια περνούν, η γη στρέφει τον άξονα της, ώστε να ξαναφέρει το παγωμένο βορινό της μάγουλο προς τον καλοκαιρινό ήλιο. Αρχίζει σιγά-σιγά να ξεμουδιάζει και οι πάγοι συρρικνώνονται υποχωρώντας τελικά άτακτα, προς τα πάνω. Έτσι, και αυτή η παγετώδης περίοδος είναι πια παρελθόν. Μέχρι να έρθει η επόμενη, ο δυνατός ήλιος λιώνει τα χιόνια κάθε καλοκαίρι και το μόνο που έχει απομείνει πλέον από τους παγετώνες είναι τα σημάδια που έχει χαράξει το σαρωτικό πέρασμά τους στη γη.

Παρνασσός, 2010Η 11η Δεκεμβρίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα των Βουνών. Η Ελλάδα είναι μία χώρα που η γεωγραφία της και μόνο την καθιστά ορείνη σε μεγάλο ποσοστό. Πιο αναλυτικά ο ορεινός όγκος της χώρας μας καταλαμβάνει  έκταση 77,6 εκ. στρ. από τα οποία τα 13,08 εκ. στρ. είναι έκταση που μπορεί να καλλιεργηθεί, τα 36,42 εκ. στρ. είναι βοσκότοποι και τα 24,02 είναι δάση (Παπαδημάτου και Ρόκος, 2004).

Το ταξίδι μας στις Δρακόλιμνες της Ελλάδας κινείται μεταξύ μύθου και πραγματικότητας. Έχοντας ήδη μιλήσει για τις Δρακόλιμνες στο Σμόλικα και στην Γκαμήλα συνεχίζουμε για τις υπόλοιπες μικρότερες αλπικές λίμνες.

Οι δρακόλιμνες του Γράμμου
ΓκιστόβαΚάτω από την κορυφή του Γράμμου θα βρούμε την Γκιστόβα την ψηλότερη λίμνη στην Ελλάδα στα 2.350μ.. Φυσικά και αυτή έχει τους μύθους της που δεν είναι άλλος από το βάθος της που την θέλει σε άμεση επικοινωνία με τον κάμπο της Θεσσαλίας!!! Μέχρις αποδείξεως του αντιθέτου όλες οι θεωρίες είναι δεκτές. Η δημιουργία της λίμνης αποδίδεται σε ένα καλόκαρδο δράκο με τρομερή όψη. Ο δράκος αυτός κατοικούσε σε ένα χωριό του οποίου οι κάτοικοι αποφάσισαν να τον διώξουν. Έτσι λοιπόν τον οδήγησαν μακριά από το χωριό, ψηλά στις κορυφές του Γράμμου. Ο δράκος πικραμένος από τους ανθρώπους, παρακάλεσε να ξεκουραστεί για λίγο και εκεί, πάνω από το αγαπημένο του χωριό, έβγαλε ένα δάκρυ που αποτέλεσε την πρώτη μικρή Δρακολιμνη. Οι άνθρωποι, δίχως να συγκινηθούν, συνέχισαν να τον διώχνουν σε σημείο που ο δράκος δεν θα μπορούσε πλέον να αντικρίζει το χωριό. Από τη στεναχώρια του, έβγαλε αυτή τη φορά ένα μεγαλύτερο δάκρυ που σχημάτισε την κύρια Δρακόλιμνη πολύ πάνω και μακριά από το χωριό!