Η ορειβασία είναι μια δραστηριότητα σε φυσικό περιβάλλον και πιο συγκεκριμένα στο βουνό. Όπως κάθε φυσική δραστηριότητα ο συμμετέχων πρέπει να προσαρμοστεί στις συνθήκες που θα συναντήσει. Επομένως, χρειάζεται να ακολουθήσει ορισμένους κανόνες. Για να μην υπάρξει κάποια παρανόηση, η ορειβασία δεν είναι επικίνδυνη. Απλά η ζωή στην πόλη μας έχει απομονώσει από την φύση σε σημείο που βασικά ζητήματα όπως ο περίπατος σε μια πλαγιά να φαντάζει σαν κάτι δύσκολο και επικίνδυνο. Σκεφθείτε ότι οι παππούδες μας που ασχολούνταν με την κτηνοτροφία ή την γεωργία είχαν ως αυτονόητα αυτά που εμείς θεωρούμε ως επικίνδυνα.

Στις 13-14 Σεπτεμβρίου 2014 στο καταφύγιο των Μελισσουργών πραγματοποιήθηκε η 26η Συνάντηση Ορειβατικών Συλλόγων Δυτικής Ελλάδος. Η καθιερωμένη ανάβαση έγινε στην κορυφή της Στρογγούλας(2.112μ.). Όσοι έχουμε ανέβει σ'αυτή την κορυφή των Τζουμέρκων από το κλασικό μονοπάτι, γνωρίζουμε ότι έχει 2-3 ημιαναρριχητικά περάσματα. Όλη η ομάδα ανέβηκε με προσοχή και καλή διάθεση και απόλαυσε τη θέα από την κορυφή.

Η άνεση κατά την ορειβασία και την πεζοπορία ξεκινάει με τη βασική στρώση! Τα κύρια χαρακτηριστικά που πρέπει να λάβουμε υπόψιν κατά την επιλογή των ρούχων που θα την αποτελέσουν είναι τα παρακάτω:

• Υλικό κατασκευής: είτε επιλέξετε φυσικό είτε συνθετικό ύφασμα θα πρέπει να εκπληρώνει το βασικό του στόχο, που είναι να απομακρύνει τον ιδρώτα από το δέρμα.
• Βάρος: ελαφρύ, μεσαίου βάρους ή βαρύ. Όσο πιο βαρύ είναι το ρούχο συνήθως τόσο πιο ζεστό είναι.
• Εφαρμογή: για να απομακρυνθεί ο ιδρώτας από το σώμα μας το ρούχο θα πρέπει να εφαρμόζει καλά πάνω μας.

• Διατροφή στο βουνό

  

  Η σωστή διατροφή κατά τη διάρκεια της πεζοπορίας είναι πολύ σημαντική όπως είναι και σε κάθε άλλη άσκηση. Το φαγητό μας θα πρέπει να μας παρέχει όλα τα απαραίτητα για την έντονη σωματική λειτουργία και να μην βαραίνει την πλάτη μας. Υπάρχουν τρεις ομάδες μακρομορίων που καταναλώνουμε: υδατάνθρακες, λίπη και πρωτεΐνες.

• Επιλογή ορειβατικού σακιδίου

  Το ορειβατικό σακίδιο είναι ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια του εξοπλισμού για κάθε ορειβάτη και πεζοπόρο. Εκτός του ότι θα πρέπει να χωράει όλον τον εξοπλισμό, είτε πρόκειται για μονοήμερη εξόρμηση είτε για πολυμέρη διάσχιση ή αποστολή, θα πρέπει να ταιριάζει στις ανάγκες και τις απαιτήσεις μας. 

  Πριν προχωρήσουμε στην αγορά ενός ορειβατικού σακιδίου θα πρέπει να αναρωτηθούμε για τρία βασικά χαρακτηριστικά: τη χωρητικότητά του, τα χαρακτηριστικά του και την εφαρμογή του.

• Επιλογή υπνόσακου

  Η επιλογή του σωστού υπνόσακου είναι μια από τις πιο πολύπλοκες αγορές για έναν ορειβάτη. Είναι πολλά τα επιμέρους χαρακτηριστικά που πρέπει να λάβει κάποιος υπόψιν όπως το βάρος, η μόνωση που προσφέρει, η άνεση, το υλικό μόνωσης και το πόσο εύκολα πακετάρετε. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά υπάρχει πλέον μια τόσο μεγάλη επιλογή σε υπνόσακους που το πράγμα γίνεται ακόμα πιο μπερδεμένο.

   Ας προσπαθήσουμε να ρίξουμε λίγο φως στην υπόθεση αναλύοντας τα διάφορα χαρακτηριστικά που έχουν οι υπνόσακοι.

• Η αβάσταχτη ελαφρότητα του υποστρώματος και πως να το επιλέξετε

  Είστε έτοιμοι να περάσετε ένα βράδυ κάτω από τον έναστρο ουρανό, να κάνετε μια αυτόνομη διάσχιση; Έχετε τη σκηνή σας και τον υπνόσακο μήπως όμως ξεχνάτε κάτι; Μα φυσικά το υπόστρωμα. Για να καταλάβει κάποιος πόσο σημαντικό είναι ένα καλό κάριματ δεν έχει παρά να περάσει ένα βράδυ χωρίς αυτό ή με ένα κακής ποιότητας. Ο ρόλος τους είναι διπλός προσφέρει άνεση αλλά και μόνωση από το κρύο έδαφος.

• Κατασκήνωση στο βουνό

  

  Σε κάποιες εκδρομές τυχαίνει να μείνουμε στην εξοχή ή μπορεί να θέλουμε να κάνουμε ένα πολυήμερο περπάτημα στη φύση. Ας δούμε τα απαραίτητα για μια τέτοια κατασκήνωση:

  1) Σκηνή. Η σκηνή θα είναι το σπίτι μας για κάποιες μέρες. Συνήθως αποτελείται από δύο μέρη τον υπνοθάλαμο και το εξωτερικό κάλυμμα. Οι μπανέλες είναι αυτές που στερεώνουν το αντίσκηνο και όσα περισσότερα σημεία διασταυρώσεων μπανελών έχει μια σκηνή τόσο πιο στέρεη είναι. Ανάλογα με την εποχή και τις συνθήκες οι σκηνές χωρίζονται σε:

• Κεραυνοί και καταιγίδες: οδηγός επιβίωσης

  

  Σίγουρα θα έχετε ακούσει αρκετές ιστορίες για ανθρώπους που χτυπήθηκαν από κεραυνούς, όταν βρίσκονταν σε κάποια βουνοκορφή ή βουνοπλαγιά, άλλα ακόμη και σε μέρη με χαμηλότερο υψόμετρο. Αρκετοί από αυτούς είχαν, δυστυχώς, άσχημη κατάληξη ενώ άλλοι την γλίτωσαν ως εκ θαύματος. Οπότε, ποια είναι η σωστή αντίδραση σε περίπτωση καταιγίδας με κεραυνούς;

• Μεσαία στρώση - Στρώση μόνωσης

  Η μεσαία στρώση είναι αυτή που θα μας κρατήσει ζεστούς κατά τη διάρκεια της ορειβασίας και αυτό το κάνει παγιδεύοντας τη θερμοκρασία που παράγει το σώμα μας. Ουσιαστικά τα ρούχα αυτά δεν "παράγουν" θερμότητα αλλά δεν αφήνουν τη δική μας θερμοκρασία να διαφύγει. Οπότε όσο πιο αποτελεσματικά κάνουν τη δουλειά τους τόσο πιο ζεστοί είμαστε.

  Τη στρώση μόνωσης μπορούμε να τη φορέσουμε είτε πάνω από τη βασική στρώση είτε ανάμεσα από αυτή και την εξωτερική στρώση. Όταν η μεσαία στρώση μας είναι και η εξωτερική και πρέπει να μας προστατεύσεις, έστω και μερικώς, από τα στοιχεία της φύσης τότε είναι καλό να έχει και κάποια μικρή αδιαβροχοποίηση και αντιανεμικότητα. Υλικά όπως το φλις και το μαλλί προσφέρουμε μικρή αντιανεμική προστασία και απορροφούν την υγρασία πολύ εύκολα.

• Μπότες Ορειβασίας

  

  Οι μπότες είναι το πιο σημαντικό αξεσουάρ κάθε πεζοπόρου - ορειβάτη. Πρέπει να ταιριάζουν καλά στο πόδι, να μη γλιστράνε, να είναι αδιάβροχες και διαπνέουσες. Στα καταστήματα υπάρχει σήμερα μια τεράστια ποικιλία από μπότες ορειβασίας και η τεχνολογία που έχει υπεισέλθει στην κατασκευή τους είναι σημαντική.

  Πριν αποφασίσουμε την αγορά πρέπει πρώτα να γνωρίζουμε το είδος του εδάφους στο οποίο θα πεζοπορήσουμε και τη δραστηριότητά μας, διότι αυτό παίζει σημαντικό ρόλο στην επιλογή.

• Μύθος ή πραγματικότητα: το αλκοόλ ζεσταίνει πραγματικά;

           Σκεφτείτε την ακόλουθη κατάσταση, έξω κάνει κρύο βρίσκεστε στον υπνόσακό σας ή σε ένα καταφύγιο και θέλετε να ζεσταθείτε λιγάκι... Φυσικά όλους μας έχουν παροτρύνει να πιούμε ένα τσιπουράκι ή κάποιο άλλο αλκοολούχο ποτό για να ζεσταθούμε. Όμως όλο αυτό είναι μύθος ή πραγματικότητα;

  Ίσως ένα από τα πιο γνωστά παραδείγματα είναι οι σκύλοι Αγίου Βερνάρδου που κυκλοφορούσαν στις Άλπεις με ένα μικρό βαρελάκι μπράντυ στο κολάρο τους, το οποίο έδιναν σε όποιον το είχε ανάγκη για να ζεσταθεί. Όμως μήπως αυτή η πρακτική έκανε περισσότερο κακό παρά καλό;

• Ντυθείτε σε στρώσεις

  

  Μία από τις πρώτες ερωτήσεις που μας θέτουν νέα μέλη του συλλόγου είναι: "τι πρέπει να φορέσω;". Η απάντηση μας είναι: ντυθείτε σε στρώσεις! Τι ακριβώς όμως είναι αυτές οι στρώσεις και πως λειτουργούν;

  Οι στρώσεις ή layers μας επιτρέπουν να νιώθουμε άνετα απλά προσθέτοντας ή αφαιρώντας μια στρώση και να διατηρούμε τη θερμοκρασία του σώματος σταθερή σε σχέση με τις καιρικές συνθήκες. Για να δούμε ποιες είναι η στρώσεις και το ρόλο της κάθε μίας.

• Ορειβασία και Ορειβατικά Παιχνίδια

  

   

  Το κείμενο αυτό αναρτάται αυτούσιο από τη ιστοσελίδα του ΕΟΣ Καλαμάτας και είναι του Κώστα Φύκιρη.

  
  ΟΡΕΙΒΑΣΙΑ & ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ
   
  …η τέχνη της επιβίωσης εν κινδύνω
  
      Μια πλήρης και εκτενής αναφορά όλων των μορφών της ορειβατικής δραστηριότητας, εκτός του ότι θα υπερέβαινε το πλαίσιο και τον περιορισμένο χώρο αυτού του περιοδικού, θα αντιμετώπιζε και μια σειρά από άλλες δυσκολίες σε βαθμό που το εγχείρημα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και εως αδύνατο. Ο προσδιορισμός του θέματος έχει να κάνει με τον ίδιο τον ορισμό του όρου «ορειβασία». Η σχετική βιβλιογραφία είναι τεράστια, και βέβαια ο κατάλογος των ορειβατικών δραστηριοτήτων αρκετά μακρύς, και πολλές φορές διαφορετικός σε κάθε θεώρηση. Πολλοί περιορίζουν τα ορειβατικά «παιχνίδια» στην ορεινή πεζοπορία, την αναρρίχηση, το ορειβατικό σκι. Όμως ακόμη και εδώ οι υποκατηγορίες είναι πολυάριθμες (π.χ. αναρρίχηση βράχου, πάγου, μεικτού πεδίου, Bouldering κτλ) Κάποιοι άλλοι διευρύνουν πολύ τα όρια και προσθέτουν δραστηριότητες όπως το canyoning, την ορεινή ποδηλασία, τη σπηλαιολογία. Μερικοί τρίτοι συνδέουν την ορειβασία με τα ακραία σπορ και την ανάληψη όλο και μεγαλύτερων ρίσκων. Είναι γνωστή η δήλωση του μεγάλου Reinhold Messner (1) ότι: «η ορειβασία είναι η τέχνη της επιβίωσης εν κινδύνω». Όμως ακόμη και σε αυτή την περίπτωση οι ορειβάτες δεν αρέσκονται να παίρνουν ρίσκα που εξαρτώνται μόνο από την τύχη και όχι από την ικανότητα. Ένας άλλος μεγάλος αναρριχητής ο G.W. Young (2) έδωσε έναν πιο μετριοπαθή ορισμό: «κανένας ορειβάτης που σέβεται τη κοινή λογική και δυσπιστεί στις λυρικές εξάρσεις, δε θα ισχυριστεί για την ορειβασία ότι είναι κάτι περισσότερο, κατ’ αρχήν, από ένα σπουδαίο σπορ – ίσως το σπουδαιότερο».

• Ορειβασία και πεζοπορία το καλοκαίρι - τι να προσέξετε

  Οι καλοκαιρινές μέρες είναι ιδανικές για ορειβασία και πεζοπορία. Όμως το καλοκαίρι συνδυάζεται με υψηλές θερμοκρασίες και για αυτό θα πρέπει να προσέξετε αυτός ο συνδυασμός να μην αποβεί μοιραίος. 
  Έτσι πριν ξεκινήσετε καλό είναι να προετοιμαστείτε κατάλληλα επιλέγοντας τη διαδρομή, φορώντας τα κατάλληλα ρούχα και λαμβάνοντας όλα τα απαραίτητα προστατευτικά μέτρα.

   

   

• Ορειβατικές γκέτες: επιλογή και χρήση

  Το χιόνι, όσο καλής ποιότητας και αν είναι, έχει μια εκπληκτική ικανότητα να μπαίνει μέσα στις μπότες μας. Αυτό που χρειαζόμαστε για να προστατευτούμε από αυτό αλλά και από λάσπες, νερό ή πετραδάκια είναι ένα καλό ζευγάρι γκέτες.
  Οι γκέτες είναι μέρος του ορειβατικού εξοπλισμού το οποίο φοριέται πάνω από το παπούτσι και το παντελόνι μας. Ανάλογα με τη δραστηριότητα που θέλουμε να τις χρησιμοποιήσουμε υπάρχουν σε διαφορετικά ύψη αλλά και υλικά κατασκευής.

  Ας αρχίσουμε από το βασικό ερώτημα που είναι γιατί να χρησιμοποιήσω γκέτες; Οι γκέτες μας προσφέρουν μια σειρά από προτερήματα. Ο κύριος λόγος που τις φοράμε είναι όταν περπατάμε σε χιονισμένο πεδίο ώστε να μην μπαίνει χιόνι μέσα στο παπούτσι μας. Όμως υπάρχουν και ελαφριές γκέτες που φοριούνται το καλοκαίρι και προστατεύουν από πετραδάκια ή άμμο τα παπούτσια μας. Ακόμα όταν περπατάμε εκτός μονοπατιού μπορούμε να τις βάλουμε για να προστατέψουμε τα πόδια μας από λάσπες, κλαδιά ή αγκάθια. Τέλος μια καλοκαιρινή βόλτα μπορεί να έχει αναπάντεχες συναντήσεις με φίδια οπότε η γκέτα μας προσφέρεις μια επιπλέον προστασία από τυχόν τσίμπημα.

• Ορειβατική ονοματολογία

  

  
  Πολλές φορές καθώς περπατάμε στο βουνό ακούμε να χρησιμοποιούνται κάποιοι όροι για να περιγράψουν τους φυσικούς σχηματισμούς του βουνού. Κάποιοι θα ρωτήσουν τη σημασία τους, άλλοι θα την ακούσουν και θα την ξεχάσουν. Παρακάτω είναι γραμμένοι κάποιοι βασικοί όροι που χρησιμοποιούνται.

  1. Κορυφή
  2. Δόντι ή βελόνα: Η αιχμηρή κορυφή (Πύργος: Δόντι με σχετικά επίπεδη κορυφή, βλ. Μετέωρα)

• Πανεπιστήμιο των Ορέων

  Η 11η Δεκεμβρίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα των Βουνών. Η Ελλάδα είναι μία χώρα που η γεωγραφία της και μόνο την καθιστά ορείνη σε μεγάλο ποσοστό. Πιο αναλυτικά ο ορεινός όγκος της χώρας μας καταλαμβάνει  έκταση 77,6 εκ. στρ. από τα οποία τα 13,08 εκ. στρ. είναι έκταση που μπορεί να καλλιεργηθεί, τα 36,42 εκ. στρ. είναι βοσκότοποι και τα 24,02 είναι δάση (Παπαδημάτου και Ρόκος, 2004).

• Πεζοπορώντας με τα παιδιά

  Η άνοιξη και το φθινόπωρο είναι οι ιδανικές περίοδος για κάθε υπαίθρια δραστηριότητα πόσο μάλιστα για μία που έχει τόσο άμεση σχέση με τη φύση και τι καλύτερο από το να πάρετε μαζί τα παιδιά σας! Την άνοιξη που η φύση ανθίζει, τα νερά τρέχουν και τα έντομα ξυπνάνε δεν έχετε παρά να βγείτε έξω από το σπίτι σας και να περπατήσετε με την καλύτερη παρέα. Το φθινόπωρο όταν η φύση ετοιμάζεται να πέσει στη χειμερία νάρκη της και τα τελευταία αγριολούλουδα της χρονιάς κάνουν την εμφάνισή τους. Τα οφέλη της πεζοπορίας με τα παιδιά είναι πολλά τόσο για τους γονείς όσο και για αυτά τα ίδια. 

  Σε μια κοινωνία που έχει εμμονή με την τεχνολογία και που ολοένα απομακρύνεται από τη φύση, τα παιδιά μεγαλώνουν βλέποντας τους γύρω τους να κάνουν χρήση κινητών τηλεφώνων, υπολογιστή κτλ σε συνεχή βάση. Πιστεύουν πως αυτός είναι ο τρόπος να επικοινωνείς και δυστυχώς χάνουν την επαφή με τον πραγματικό, τον έξω κόσμο. 

• Πως να επιλέξω τη σωστή σκηνή

  Η επιλογή της σωστής σκηνής για την δραστηριότητα που κάνουμε είναι μια σημαντική υπόθεση. Η σκηνή θα μας φιλοξενήσει για τις επόμενες μέρες ή ακόμα και βδομάδες, αν επιλέξουμε να κάνουμε κάποια μεγάλη ορειβατική διάσχιση. Πριν αγοράσουμε μια σκηνή πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας κάποια βασικά πράγματα:

  Βάρος

  Καθώς περνάνε τα χρόνια και τα υλικά εξελίσσονται το βάρος της σκηνής ολοένα και μειώνεται με ταυτόχρονη συνήθως αύξηση της τιμής. Παρότι μπορεί να μας φαίνεται πως μια πιο βαριά σκηνή θα είναι και πιο ανθεκτική συνήθως δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Ο καλύτερος δείκτης για την ανθεκτικότητα της σκηνής δεν είναι άλλος από την εποχηκότητά της. Το τελικό βάρος της σκηνής που θα φορτωθούμε στην πλάτη μας εξαρτάται από το εάν θέλουμε να πάρουμε μαζί μας όλα όσα περιείχε η συσκευασία όταν αγοράσαμε τη σκηνή όπως οδηγίες, θήκες, πασαλάκια κ.α. Επιπλέον υπάρχουν πολύ ελαφριές σκηνές οι οποίες ζυγίζουν λιγότερο από 500γρ ανά άτομο. Συνήθως σε αυτές ο χώρος που αντιστοιχεί σε κάθε άτομο είναι λίγος και δεν έχουν ανέσεις όπως θήκες/τσέπες ή μεγάλο προθάλαμο.